Direct naar artikelinhoud
RECENSIE

Veyne vertelt waarom IS Palmyra heeft verwoest

Waarom IS de unieke stad Palmyra heeft verwoest.

Boek (non-fictie) - Palmyra, de onvervangbare schat
Beeld x

Palmyra was anders. Dat had elke Romein die de stad bezocht onmidellijk in de gaten. Maar het kon even duren voordat hij of zij wist waar dat aan lag. Er stonden mooie klassieke tempels, er waren brede straten, grote marktpleinen - de stad diep in de Arabische woestijn, aan de grote handelsroute van China naar Rome, voldeed aan alle Romeinse eisen voor een beschaafd leven. Alleen was het theater piepklein. En er liepen wel veel Perzen rond (aartsvijanden van Rome), en de Palmyrezen kleedden zich ook anders. Het waren toch meer Arabieren. Wanneer je een Palmyrees vroeg om zichzelf te omschrijven, volgde geen lijst met vermeldingen van de publieke functies die hij had bekleed (de manier waarop een Romein zichzelf zou presenteren), maar vertelde hij over zijn ouders, zijn voorouders en over de stam. Palmyrezen waren... welvarende woestijnbewoners. Heel vreemd allemaal.

Paul Veyne (non-fictie) Palmyra - De onvervangbare schat - Uit het Frans vertaald door Rokus Hofstede. Athenaeum; 127 pagina's; euro 17,50.

Palmyra, die unieke stad, werd vorig jaar door IS-strijders grondig verwoest. Reden voor de Franse archeoloog Paul Veyne om een klein maar bijzonder boekje te schrijven over deze unieke culturele smeltkroes. In die elegante, levendige maar ook gedreven stijl die Franse archeologen blijkbaar tijdens de opleiding al wordt aangeleerd. Veyne neemt de lezer mee voor een wandeling door het centrum. Hij bewondert de tempels, de dure villa's en de indrukwekkende Grote Colonnade. Hij wijst op de unieke stijl van de stad. En hij vertelt het verhaal van Zenobia, de koningin van Palmyra die halverwege de derde eeuw, uit naam van haar zoon, een gooi deed naar het keizerschap. Een bijzonder verhaal, met een dramatisch slot. Daarna was het met de macht van de stad snel afgelopen.

Waarom moest deze schitterende stad met zijn unieke cultuur verwoest worden?

Waarom moest deze schitterende stad met zijn unieke cultuur verwoest worden? Waarom moest Khaled al-Asaad, de archeoloog die zich als geen ander voor Palmyra inzette, sterven, als een hond, knielend in de puinhoop die IS van zijn stad had gemaakt? Het antwoord wordt langzaam duidelijk. Omdat hier zo veel culturen vruchtbaar bijeen kwamen. Omdat Palmyra laat zien dat culturele uitwisseling geen bedreiging vormt, zoals IS denkt. 'Integendeel', schrijft Veyne. Het samenkomen van culturen maakt 'de weg vrij voor inventiviteit'. Dat is de boodschap van Palmyra. De stad die IS wilde uitwissen.