Direct naar artikelinhoud
Review

Stockenströms beschrijvingen zijn scherp en beeldend

De Zuid-Afrikaanse schrijver Wilma Stockenström (1933) is bij ons niet zo bekend als haar landgenoten J.M. Coetzee, Breyten Breytenbach of Antjie Krog. Toch doet haar relatief kleine oeuvre niet onder in kwaliteit.

Boek (fictie) - De expeditie naar de baobab
Beeld de Volkskrant

Gelukkig is er nu een heruitgave van haar novelle De expeditie naar de baobab, in de vertaling die in 1985 bij Het Wereldvenster verscheen (wat vreemd genoeg niet in het colofon staat vermeld).

Dat het werk opnieuw verschijnt is niet alleen logisch gezien de huidige aandacht voor de geschiedenis van de slavernij, het is ook een uitzonderlijk verhaal dat nog niets aan zeggingskracht heeft verloren.

Stockenström laat een oude, naamloze slavin aan het woord die vanuit haar schuilplaats in het binnenste van een baobab, een apenbroodboom, terugkijkt op haar onstuimige leven. Ze heeft drie 'eigenaren' gehad en na de dood van de derde wordt ze de minnares van een belezen koopman. Samen gaan ze maanden op expeditie door het binnenland, op zoek naar nieuwe handelsroutes. Als hij door een krokodil wordt opgegeten, blijft ze alleen achter. Vanuit haar boom verbaast ze zich over de inlanders, die haar als bosgeest vereren.

Stockenströms beschrijvingen van de natuur en de inheemse volkeren zijn scherp en beeldend. Maar het bijzonderst is hoe zij de analfabete slavin haar verhaal laat doen, zonder iets uit te leggen of context te verschaffen. De lezer kijkt continu door de ogen van deze vrouw.

Fictie
Wilma Stockenström
De expeditie naar de baobab
*****
Uit het Afrikaans vertaald door Gerrit de Blaauw.
Uitgeverij Manuzio; 175 pagina's; euro 17,50.

Dit verklaart ook waarom tijd en plaats onbenoemd blijven en waarom de chronologie van de gebeurtenissen van minder belang is. Toch is het een levensecht verhaal over hechting en onthechting, over afhankelijkheid en zelfstandigheid, over schijn en werkelijkheid. De taal is zo mooi dat je na lezing direct opnieuw wilt beginnen.